Budapeşte’nin kuzeyinde, merkeze yaklaşık 20 km mesafede küçük, şehrin karmaşasından uzak her tarafı arnavut kaldırımlarıyla dolu sevimli bir kasaba; Szentendre. 17. yüzyıl başlarında Osmanlı saldırılarından kaçan Sırplar bölgeye yerleşiyor ve 19. yüzyıla kadar burada yaşıyorlar. Daha sonra meydana gelen çeşitli felaketlerle kasaba neredeyse terk ediliyor. 20. yüzyıl başlarında ise Macar sanatçıları burayı yeniden keşfediyor ve Szentendre’yi bir sanat kasabası haline getiriyorlar.
Geçen sürede, bozulmadan kalan 18. yüzyıla ait yapılar, kasabada yer alan sınırsız sayıdaki müze – ziyaret yerleri ve Budapeşte’ye yakınlığıyla da turistlerin gözdesi oluyor. Budapeşte’yi gezmeye gelenler Esztergom ve Visegrád dışında Szentendre’ye de mutlaka uğruyor.
~
Esztergom’a gitme planları yaparken kendimi birden Szentendre’ye giden banliyö treninde buldum. Şansıma çok da güzel bir havada kasabayı gezme fırsatım oldu, bol bol da fotoğraf çekip notlar aldım. Bunlar başka bir yazı konusu.
Asıl bahsetmek istediğim konu klasik gezi anlayışının Szentendre’de nasıl değiştiği; değiştirildiği.
~
Birbirimizi kandırmayalım şimdi.
Evet doğru gezmeyi seviyoruz ama ne kadar bilinçli geziyoruz? Gezdiğimiz yerler hakkında gitmeden önce ne kadar araştırma yapıyor, öğreniyoruz? Veya kaçımız elinde bir rehber kitapla geziyor. Yabancılar elinde kitapla her gördükleri şeyin seceresini bilerek, görerek gezerken bizler eller arkada bağlanmış “Ne de güzel yapmışlar yea?!” diye geziyor, elinde kitap olanları da göz ucuyla süzüyoruz.
Zaten okumayı da çok sevmiyoruz. Günümüz sosyal medyası da iyice bizleri okuma eyleminden uzaklaştırıyor. Derdimizi 140-160 karakterle anlatıyor, 200 karakterden daha uzun yazıları oku(ya)muyoruz. Zaman ayırıp bir de gezmek, dinlenmek için gittiğimiz şehrin tarihini mi okuyacağız?
~
İnternet, günümüzde bilgi almak için muhteşem bir kaynak. Eskiden sadece kısıtlı -ve ne kadar güncel olduğu tartışılır- gezi rehberlerine sahipken günümüzde rehberler dışında gezginler tarafından yazılan onlarca yazıyı okuyarak ve fotoğrafları görerek gitmeden o yer hakkında detaylı bilgiler edinebiliyoruz. Ama yine de seyahatlerimizde elimizin altında bir basılı (veya dijital ortama aktarılmış) kaynak veya aldığımız notları bulundurmamız gerekiyor ki girdiğimiz sokağın, baktığımız binanın, su içtiğimiz çeşmenin ne olduğunu bilelim.
İşte Szentendre’de tüm gezi deneyimi bambaşka bir hale büründürülmüş vaziyette. İnternet ve QR kodlaması kullanılarak tüm kasabayı bir tur rehberiyle geziyor gibi gezebilmek mümkün hale getirilmiş.
[learn_more caption=”QR Kodu Nedir?”]
QR Kodu adını İngilizce Çabuk Tepki (Quick Response) kelimelerinin baş harflerinden alır. Mobil cihazların kameralarından okutulabilen özel matriks barkod (veya iki boyutlu barkod) türüdür.
Kod genellikle kare beyaz fon üzerinde siyah motiflerden oluşur. Otomotiv sanayiinde kullanılması amacıyla geliştirilen QR Kodu, günümüzde dijital kameralı mobil telefonlarının etkisiyle kullanımı yaygınlaşmaya başlamıştır. Kaydedilen görsel çözümlenerek barkod içeriği kullanıcıyı internet adresine, e-posta adresine, telefon numarasına, iletişim bilgilerine, SMS veya MMS’ye veya coğrafi konum bilgisine yönlendirebilir.
[/learn_more]
~
Budapeşte’den Szentendre’ye en kolay/hızlı ulaşım banliyö trenleriyle sağlanıyor. Yaklaşık 45 dakikalık rahat bir yolculukla Szentendre istasyonuna ulaşıyorsunuz. İstasyondan çıktığınız gibi karşınızda bir alt geçit, üzerindeki tabelayla size “Hoş Geldiniz!” diyor.
~
Hoş geldiniz tabelasında yer alan QR kodu muhtemelen dikkatinizi çekmeyecek. Alt geçitten geçerek sizi tarihi meydana bağlayacak yola çıkacaksınız. Burada sizi karşılayan bilgilendirme panosu ile tam olarak bu kodların ne işe yaradığını/yarayacağını, niçin her yerde olduklarını kavrayacaksınız.
~
“Mobil cihazınız rehberiniz olsun.”
İşte bu sözlerle karşılıyorlar sizleri. Sağ üst köşedeki QR kodunu mobil cihazınıza kuracağınız onlarca ücretsiz QR kodu okuyucu yazılımların herhangi biriyle okuttuğunuzda size tüm bunların ne olduğunu anlatan bir yazı/sesle karşılaşacaksınız.
Panoda da göreceğiniz gibi tüm şehrin krokisi ve kroki üzerinde de ziyaret edilmesi gereken/tavsiye edilen yerler listesiyle birlikte verilmiş. İlgili noktaların tamamı QR kodlu etiketlerle işaretlenmiş. Yapmanız gereken sadece ilgili yere/caddeye gittiğinizde göreceğiniz QR etiketini mobil cihazınızla okutmanız.
~
Daha sonra gelen ekrandan önce dili seçiyorsunuz ve sonrasında bulunduğunuz yerle ilgili yazılı ve sesli bilgilendirmeyi okuyarak veya dinleyerek gezmeye başlıyorsunuz.
Elbette bu sistemin çalışması için internete ihtiyacımız var.
Kasaba da tamamen buna göre düzenlenmiş vaziyette. Tüm kasabada ücretsiz kablosuz internet hizmeti veriliyor.
~
Kasabanın arnavut kaldırımlı yollarıyla birlikte, 1 numaralı gezi noktasından itibaren kablosuz ağa bağlanabiliyorsunuz ve gittiğiniz her yerde de ağa bağlı kalabiliyorsunuz.
~
Detaylı bilgi alabilmek için yapacağınız işlem çok basit.
~
Tarihi kasabadaki tüm tabelalar yeni QR kodlu etiketlere sahip olanlarıyla değiştirilmiş veya ek olarak yeni bir tabela eklenmiş.
~
~
Daha önceden Memento Park gezimde gördüğüm QR kod uygulaması ve sosyal medya kullanımını çok beğenmiştim. Szentendre’de bunu bir adım daha ileriye götürerek çok daha aktif/interaktif şekilde kullanmışlar. Umuyorum ki bu tarz uygulamalar yaygınlaşır. Nitekim bu ve benzeri uygulamalar tüm seyahat tecrübesini bambaşka bir noktaya taşıyacaktır.
~
Szentendre kadar yoğun/yaratıcı kullanım alanı olmasa da Budapeşte’de de QR kodlarıyla donatılmış çeşitli sunumlara rastlayabilmeniz mümkün.
